Dział Historii i Tradycji Miasta Chodzieży, funkcjonujący w ramach Miejskiej Biblioteki Publicznej zajmuje trzy sale ekspozycyjne. Zgromadzone i zaaranżowane zostały w nim eksponaty związane z lokalną historią i kulturą, od czasów najdawniejszych do połowy XX wieku.
Do zwiedzania wnętrz zaprasza już klatka schodowa, ozdobiona reprodukcjami zdjęć Chodzieży z przed ponad 100 lat. Ten sposób wprowadzenia w dzieje regionu kontynuowany jest na ścianach sal muzealnych.
Ekspozycja w pierwszej sali przypomina czasy lokacji miasta, sięgające pierwszej poł. XV w. Najważniejszym znajdującym się w niej eksponatem jest miecz rycerski z okresu średniowiecza, znalezionym na terenach nadnoteckich. Ponadto w sali wyeksponowana jest reprodukcja najstarszego planu miasta z 1798 r, (oryginał znajduje się w Państwowym Archiwum w Bydgoszczy) . Z Chodzieżą związana jest tradycja rzemieślnicza, sięgająca roku 1656, kiedy to ówczesny właściciel miasta Karol Grudziński herbu Grzymała sprowadził do Chodzieży niemieckich sukienników, którzy z czasem tworzą osiedle tkaczy, tzw. „nowe miasto”. Jako eksponaty Dział przechowuje liczne cenne pamiątki po rzemieślnikach chodzieskich m.in. księgi cechowe z XVIII i XIX w, pisma, a także tłoki pieczętne naczynia cynowe, lady cechowe oraz sztandary upamiętniające najważniejsze momenty w historii cechu.